KINH NGHIỆM QUẢN LÝ, HUẤN LUYỆN
LỰC LƯỢNG
DỰ BỊ ĐỘNG VIÊN CỦA SƯ ĐOÀN 7
Đại tá Nguyễn Duy Đoàn
Sư
đoàn trưởng Sư đoàn Bộ binh 7
Là đơn vị khung thường trực của Quân đoàn, Sư đoàn 7 có
nhiệm vụ chủ yếu là quản lý, huấn luyện lực lượng dự bị động viên trên địa bàn 3 tỉnh Bình Dương,
Bình Phước, Tiền Giang và sẵn sàng động viên lực lượng này khi cần thiết. Nhận
thức rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của nhiệm vụ, những năm qua, Sư đoàn đã phối hợp chặt chẽ với
các địa phương,
làm tốt công tác đăng ký, quản lý, duy trì nền nếp phúc tra, kiểm tra sẵn sàng
động viên và bảo đảm chế độ, chính sách cho quân nhân dự bị đúng theo quy định
của pháp luật. Đồng thời, tích cực đổi mới công tác huấn luyện nâng cao chất lượng
tổng hợp, khả năng động viên lực lượng khi có tình huống.
Qua kiểm tra của Bộ Quốc phòng, Quân đoàn, Sư đoàn luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ,
góp phần xây dựng lực lượng dự bị động viên hùng hậu, có chất lượng cao, sẵn
sàng động viên, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Từ thực
tiễn lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng, quản lý, huấn luyện lực lượng dự bị động viên,
Sư đoàn rút ra một số kinh nghiệm sau:
Một là, làm tốt công tác giáo dục, quán triệt, nâng
cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, chiến sĩ về nhiệm vụ xây dựng lực lượng
dự bị động viên. Đây là nội dung được Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn xác định
là rất quan trọng, làm cơ sở nền tảng để thống nhất ý chí và hành động, tạo
sức mạnh chính trị - tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn nỗ lực hoàn thành tốt
nhiệm vụ. Đặc biệt, khi đội ngũ cán bộ Sư đoàn, nhất là cấp phân đội
thường xuyên thay đổi, một bộ phận cán bộ, chiến sĩ nhận thức về nhiệm vụ xây
dựng lực lượng dự bị động viên còn giản đơn, chưa yên tâm công tác vì cho rằng
ở đơn vị khung thường trực ít có cơ hội phát triển. Theo đó, Sư đoàn thường
xuyên tuyên truyền, giáo dục, quán triệt cho cán bộ, chiến sĩ về chủ trương,
quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và chỉ thị, nghị quyết
của cấp trên về xây dựng lực lượng dự bị động viên. Trọng tâm là Luật dự bị
động viên, Nghị quyết Đại hội đại biểu
toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX, XI) về chiến
lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Qua đó, làm rõ vị trí, vai trò của lực
lượng dự bị động viên trong đường lối quốc phòng toàn dân, xây dựng Quân đội,
xây dựng khu vực phòng thủ, bảo vệ Tổ quốc của Đảng trong tình hình mới. Để đạt
hiệu quả, Sư đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị vận dụng đa dạng hình thức, biện
pháp tuyên truyền, giáo dục phù hợp với từng đối tượng; chú trọng đối tượng cán
bộ trẻ, cán bộ khung A. Đồng thời, đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ
Chính trị (khóa XII), Chỉ thị 87-CT/QUTW của Quân ủy Trung ương về “Học tập và
làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” gắn với thực hiện Cuộc vận
động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” thời
kỳ mới; đẩy mạnh phong trào Thi đua Quyết thắng, hướng vào đề cao trách nhiệm,
thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị. Đối với cán bộ khung B, Sư đoàn phối hợp với
cấp ủy, chính quyền, cơ quan quân sự địa phương tuyên truyền, giáo dục, động
viên quân nhân dự bị ngay từ gia đình, cơ sở. Nhờ đó, cán bộ, chiến sĩ của Sư
đoàn và quân nhân dự bị có nhận thức đúng, quyết tâm cao, nỗ lực phấn đấu để
hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Hai là, chủ động phối hợp với địa phương thực
hiện tốt công tác xây dựng, quản lý nguồn.
Quân nhân dự bị của Sư đoàn quản lý, huấn luyện có số lượng lớn, phân bổ trên
địa bàn rộng, biến động thường xuyên, một phần trong số đó lao động ở các khu
công nghiệp xa địa bàn cư trú. Vì
vậy, hằng quý, Sư đoàn phối hợp với địa phương tổ chức phúc tra và kiểm tra nguồn
dự bị động viên kết hợp với chi trả phụ cấp, làm tốt công tác chính sách đối
với lực lượng này. Qua đó, nắm chắc tình hình biến động thực tế, đăng ký, quản
lý, số lượng, chất lượng quân nhân dự bị. Với phương châm “đi từng nhà, rà từng
địa chỉ, ghi chép tỉ mỉ, động viên kịp thời”. Công tác phúc tra luôn phải bảo
đảm yêu cầu năm biết và
đăng ký đủ năm khâu.
Trên cơ sở đó, thống nhất với địa phương kết hợp linh hoạt giữa sắp xếp đúng và
gần đúng chuyên nghiệp quân sự với gần, gọn địa bàn một cách hợp lý. Qua phúc
tra, rà soát đánh giá chất lượng, khả năng động viên, nhất là đội ngũ sĩ quan
dự bị, cán bộ khung B. Những quân nhân dự bị không đủ tiêu chuẩn về chính trị,
sức khỏe, hết tuổi phục vụ hoặc vắng mặt tại địa phương, Sư đoàn đề nghị địa
phương giải ngạch, miễn nhiệm và bổ nhiệm người khác thay thế. Từ đó, điều
chỉnh, sắp xếp nguồn dự bị động viên mới phù hợp với chuyên môn quân sự, làm cơ
sở xây dựng kế hoạch, nội dung huấn luyện phù hợp, sát với đối tượng. Trước mỗi
đợt động viên, huấn luyện, Sư đoàn phối hợp với cấp ủy, chính quyền, cơ quan
quân sự địa phương đến từng gia đình quân nhân dự bị kiên trì động viên, giúp
họ vượt qua khó khăn để tham gia huấn luyện với quân số cao nhất. Đồng thời, Sư
đoàn còn tham mưu cho cơ quan quân sự địa phương làm tốt công tác quy hoạch, tạo
nguồn dự bị động viên đồng bộ, ngay từ khâu tuyển chọn gọi công dân nhập ngũ,
đào tạo sĩ quan dự bị. Bảo đảm nguồn dự bị động viên dồi dào, với chuyên môn
quân sự phù hợp, đáp ứng yêu cầu xây dựng các đơn vị dự bị động viên theo chỉ
tiêu được giao. Đến nay, Sư đoàn kết hợp với địa phương đã sắp xếp đủ 100% các
đầu mối đơn vị theo biên chế. Đội ngũ cán bộ khung B thường xuyên được kiện
toàn đầy đủ, có chất lượng tốt. Quân số luôn được duy trì 100%, tỷ lệ đúng
chuyên nghiệp quân sự của đơn vị bộ binh đạt trên 81%, binh chủng trên 56%,
chất lượng chính trị không ngừng được nâng lên, tỷ lệ hạ sĩ quan, chiến sĩ ngày
càng được trẻ hóa.
Ba là, làm tốt công tác chuẩn bị, tích cực đổi mới
nội dung, phương pháp huấn luyện, phù hợp với đối tượng, đặc điểm địa bàn.
Trong chuẩn bị huấn luyện, Sư đoàn chỉ đạo cơ quan tham mưu soạn thảo kế hoạch
huấn luyện khoa học, phù hợp điều kiện thực tế hoạt động sản xuất của địa
phương và phòng, chống dịch Covid-19. Kế hoạch được thống nhất sớm với địa
phương, để họ có thời gian chuẩn bị. Đồng thời, chú trọng kiện toàn khung cán
bộ quản lý, huấn luyện dự động viên (khung A), yêu cầu hàng đầu đặt ra đối với
đội ngũ cán bộ này là cùng với năng lực chuyên môn, nghiệp vụ còn phải có kinh
nghiệm, nhiệt tình và trách nhiệm cao trong thực hiện nhiệm vụ. Cùng với đó, là
thực hiện tốt công tác tập huấn, bồi dưỡng cán bộ để bảo đảm đủ năng lực
quản lý, huấn luyện đơn vị theo phân cấp. Nội dung, tập trung vào bồi dưỡng về
phương pháp tổ chức huấn luyện, kiểm tra, diễn tập và những nội dung mới, nhất
là đối với số cán bộ trẻ, cán bộ mới về đơn vị. Sư đoàn, khuyến khích, tạo điều
kiện thuận lợi cho cán bộ tự học, tự nghiên cứu nâng cao trình độ sư phạm và
kiến thức xã hội phục vụ cho công tác huấn luyện và quản lý đơn vị. Đối với
khung B, những năm gần đây, Sư đoàn tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kết hợp với
huấn luyện cán bộ. Trước khi huy động dự bị động viên từ 5 đến 7 ngày, Sư đoàn
tổ chức huấn luyện cán bộ với những nội dung liên quan đến chuyên môn quân sự
và quản lý bộ đội, sau đó cùng với khung A quản lý, duy trì, huấn luyện phân
đội theo kế hoạch. Bằng nhiều nỗ lực và biện pháp, đến nay, 100% cán bộ khung A
huấn luyện được theo phân cấp, trong đó 80% huấn luyện giỏi; khung B, có hơn
80% cán bộ huấn luyện được theo phân cấp, trong đó có 70% cán bộ đại đội, tiểu
đoàn huấn luyện khá; cán bộ trung đội, tiểu đội, khẩu đội về cơ bản đã làm tốt
công tác quản lý, duy trì đơn vị huấn luyện theo quy định.
Để quân nhân dự bị tiếp cận với trình độ bộ đội thường
trực, Sư đoàn chuẩn hóa chương trình, nội dung cho các đối tượng, theo hướng “cơ bản, thiết thực, vững chắc”; bảo
đảm toàn diện, nhưng chuyên sâu, có trọng tâm, trọng điểm, sát thực tế. Sư đoàn
rà soát lại toàn bộ nội dung, chương trình huấn luyện theo quy định cho từng
đối tượng; trên cơ sở đó, điều chỉnh, bổ sung đảm bảo bám sát thực tiễn đơn vị
và đặc thù địa bàn. Đặc điểm của quân nhân dự bị là trình độ văn hóa, chuyên
môn quân sự, tuổi đời, sức khỏe không đồng đều,... nếu huấn luyện chung như nhau, chất lượng sẽ
hạn chế. Sư đoàn chỉ đạo các đơn vị kết hợp huấn luyện tập trung với huấn luyện
theo nhóm đối tượng theo từng khoa mục; tăng cường tổ chức ôn luyện thêm ngoài
giờ, thực hiện người có trình độ khá, giỏi kèm cặp, giúp đỡ người còn yếu. Kết
hợp chặt chẽ huấn luyện lý thuyết với thực hành, lấy thực hành là chính; tổ
chức cho bộ đội ôn kỹ, chia nhỏ tập nhiều, xoay vòng, đổi tập hợp lý, làm chắc,
gọn từng nội dung huấn luyện, v.v. Với thời gian huấn luyện ngắn, Sư đoàn chỉ
đạo các đơn vị tập trung vào huấn luyện nội dung quan trọng, như: huấn luyện
cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật và huấn luyện chuyển loại quân sự. Tăng
cường tổ chức diễn tập chỉ huy, cơ quan, diễn tập chiến thuật có bắn đạn thật,
thực hành huy động tham gia diễn tập khu vực phòng thủ, kiểm tra sẵn sàng động
viên, sẵn sàng chiến đấu, nhằm rèn luyện, nâng cao năng lực chỉ huy, trình độ kỹ
thuật, chiến thuật, khả năng phối hợp, hiệp đồng chiến đấu. Sau từng nội dung
huấn luyện, các đơn vị tổ chức kiểm tra chặt chẽ, đánh giá kết quả khách quan,
đúng thực chất; nhân rộng những cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả, chống mọi
biểu hiện chủ quan, ngại khó, ngại khổ, hạ thấp yêu cầu và bệnh thành tích
trong huấn luyện. Nhờ đó, Sư đoàn luôn hoàn thành tốt công tác huấn luyện, diễn
tập dự bị động viên, chất lượng huấn luyện qua từng năm được nâng lên rõ rệt.
Năm 2020, Sư đoàn hoàn thành 100% khoa mục huấn luyện với kết quả kiểm tra
100% đạt yêu cầu, có 68% khá, giỏi; diễn tập dự bị động viên 100% quân số;
diễn tập bắn đạn thật đạt kết quả khá, bảo đảm an toàn tuyệt đối.
Bốn là, kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện với xây
dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật. Sư đoàn thực hiện nghiêm túc chế độ sinh hoạt, học tập, công tác. Đề
cao vai trò nêu gương của đội ngũ cán bộ trong chấp hành lễ tiết, tác phong
quân nhân, xưng hô chào hỏi. Thực hiện nghiêm quy định cán bộ 4 cùng (cùng ăn,
cùng ở, cùng học tập, cùng sinh hoạt) với lực lượng dự bị động viên.
Qua đó, nắm chắc tình hình tư tưởng của quân nhân dự bị động viên để định
hướng, giải quyết kịp thời.
Năm
là, Tập trung làm tốt công tác tuyên truyền, giáo
dục nâng cao nhận thức về việc
bảo quản, sử dụng VKTBKT. Huấn luyện, bồi
dưỡng cho lực lượng dự bị động viên
nắm và sử dụng thành thạo các loại VKTBKT có trong biên chế.
Cùng với đó, Sư đoàn bảo đảm tốt nhất cơ sở vật chất phục
vụ sinh hoạt, ăn, ở, bảo đảm vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh, điều
trị, chăm sóc sức khỏe…và các chế độ, chính sách theo luật định cho lực lượng
dự bị động viên. Qua đó, làm cho họ yên tâm, phấn khởi tham gia huấn luyện, sẵn
sàng động viên, vượt qua khó khăn, vất vả, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Những kết quả và kinh nghiệm trên đây là cơ sở quan trọng
để thời gian tới, Sư đoàn 7 tiếp tục xây dựng lực lượng dự bị động viên ngày
càng hùng hậu, có chất lượng tổng hợp cao, sẵn sàng động viên, góp phần củng
cố, tăng cường tiềm lực quốc phòng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc trong tình hình mới./.