Nói đi đôi với làm
là một trong những phẩm chất sáng ngời của Chủ tịch Hồ Chí Minh cho mọi thế hệ
người Việt Nam học tập và làm theo. Theo các nhà nghiên cứu, toàn bộ cuộc đời
hoạt động của Bác luôn thực hành năm điều căn cốt nhất, đó là: Thực hành lý luận;
thực hành dân chủ; thực hành dân vận; thực hành đại đoàn kết; thực hành đạo đức
cách mạng và đạo đức làm người. Thực hành nghĩa là nói thống nhất với làm,
chú trọng làm, nói ít làm nhiều. Người thường nhắc nhở cán bộ, đảng
viên: Nói cái gì phải để cho dân tin - nói và làm cho nhất quán. Với quan niệm
đó, trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, Người đã thực hiện một
cách nghiêm túc, đầy đủ và toàn vẹn việc nói đi đôi với làm. Người luôn gắn lý
luận với thực tiễn, lời nói đi đôi với hành động, nói là làm, làm phải luôn
đúng với điều đã nghĩ, đã nói; hơn nữa, Người nói ít, nhưng làm nhiều, có những
vấn đề về đạo đức, lối sống người không nói mà chỉ làm. Thống nhất giữa lời nói
và việc làm là nguyên tắc trong thực hành đạo đức cách mạng của Người.
Sức thuyết phục mạnh
mẽ trong tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh là ở chỗ, nói luôn luôn đi
đôi với làm, dù việc lớn hay nhỏ, tự mình phải làm gương trước. Người quan niệm
“Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước…”, tự
mình phải chính trước, mới giúp người khác chính, mình không chính mà muốn người
khác chính là vô lý. “Nếu chính mình tham ô bảo người ta liêm khiết có được
không? Không được. Mình trước hết phải siêng năng, trong sạch thì mới bảo người
ta trong sạch, siêng năng được…”. Tấm gương nói đi đôi với làm của Hồ Chí Minh
bắt nguồn từ quan niệm, từ lòng dạ trong sáng, chính tâm, thật sự nêu gương của
Người.
Trong cuộc đời hoạt
động của Bác đã có biết bao câu chuyện cảm động về việc nêu gương, nói đi đôi với
làm, tự mình làm trước. Năm 1945, trước nạn đói trên toàn miền Bắc. Người đề xuất
toàn dân tiết kiệm gạo để giúp đồng bào bị đói và Người kêu gọi “Tôi xin đề nghị
với đồng bào cả nước, và tôi xin thực hành trước: Cứ 10 ngày nhịn ăn một bữa, mỗi tháng nhịn 3 bữa. Đem gạo đó để cứu dân
nghèo”.
Những năm tháng Bác
sống và làm việc tại Phủ Chủ tịch, khi kinh tế đất nước còn khó khăn, đời sống
của nhân dân còn nghèo khó, mọi người phải ăn cơm độn ngô, khoai, sắn, Người đã
đề nghị với cấp dưỡng là: Cán bộ, nhân dân ăn độn bao nhiêu phần trăm, nấu cơm
độn cho Người từng ấy, giống như cán bộ, nhân dân.
Trong nhiều chuyến
thăm các địa phương, nhất là những chuyến đi trong ngày, Bác thường mang theo
cơm nắm với muối vừng. Người nói: Người ta dọn ra một mâm cơm sang, có khi Bác
chẳng ăn đâu, nhưng rồi để lại cái tiếng: Đấy Bác Hồ đến thăm còn làm một bữa
cơm sang, còn điều người này, người khác từ giao tế sang, chuẩn bị cả buổi. Thế
là tự Bác bao che cho cái chuyện xôi thịt. Như thế nắm cơm theo ăn cho tiện, ăn
no rồi đến làm việc. Khi ăn cơm, không bao giờ Người để rơi cơm, Bác bảo một hạt
cơm là một giọt mồ hôi của người nông dân, Đồng chí Phạm Văn Đồng đã nói: Ăn
cơm với Cụ hàng trăm lần, lần nào cũng thấy Cụ không để rơi một hạt cơm. Bởi vì
Cụ quý và tiết kiệm công sức của người làm ra lúa gạo. Chuyện nhỏ đức lớn hài
hòa ở một con người.
Về chỗ ở, Người khước
tự ngôi nhà sang trọng của Toàn quyền Đông Dương trước đây mà chỉ ở ngôi nhà của
người công nhân phục vụ; đi đôi dép lốp, mặc áo vá vai, dùng chiếc ô tô cũ, mà
coi cái đó là “phúc của dân, đừng bỏ cái phúc đó đi”. Mùa hè nóng bức, Người
thường dùng chiếc quạt lá cọ, “để dành điện phục vụ cho sản xuất, dành điện phục
vụ sinh hoạt cho nhân dân”. Bác thường làm những việc như thế, để thực hiện điều
Người nói: Cơm chúng ta ăn, áo chúng ta mặc, vật liệu chúng ta dùng, đều do mồ
hôi nước mắt của nhân dân mà ra. Vì vậy, chúng ta phải đền bù xứng đáng cho
nhân dân. Muốn làm được như vậy, chúng ta phải cố gắng thực hiện cần, kiệm,
liêm, chính. Người nói: ai chẳng muốn no cơm, áo ấm, nhưng cuộc sống vật chất hết
đời người là hết, Còn tiếng tăm tốt xấu truyền đến ngàn đời sau. Cán bộ, đảng viên
nếu làm theo gương được những điều như trên sẽ thật sự quan liêm. Mà quan liêm
thì dân hạnh phúc và sẽ đẩy thuyền đi; và sẽ chẳng có những loại quan tham – mà
quan tham nhiều thì dân khổ, nước nguy.
Trong suốt cuộc đời
hoạt động của mình, Bác đã thấm nhuần sâu sắc đặc trưng truyền thống văn hóa
phương Đông là “một tấm gương sống còn giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên
truyền”, nên nhiều khi Người đã giải thích lý luận bằng thực tiễn, bằng hành động,
bằng việc làm, thấy đúng, làm phải, mọi người khắc làm theo.
Phẩm chất nói đi đôi
với làm của Bác đã dạy chúng ta về lẽ sống “thật”, đối lập với giả, với dối như
Người từng cảnh báo “Có những người miệng thì nói: Phụng sự Tổ quốc, phụng sự
nhân dân, nhưng bị vật chất dỗ dành mà phạm vào tham ô, lãng phí, hại đến Tổ quốc,
nhân dân”.
Hiện nay, trong Đảng
và xã hội ta, tình trạng “nói không đi đôi với làm”, “nói một đàng làm một nẻo”,
“nói mà không làm”…đang diễn ra ở nhiều nơi, ở không ít người. Bệnh báo cáo
không trung thực, không kịp thời, nói dối, làm sai, dối cấp trên, dối dân để bớt
xén vì lòng tham, bao che khuyết điểm cho nhau, hình thành phe phái, cánh hẩu…
đang gây bức xúc trong xã hội, làm mất niềm tin trong nhân dân. Trong Quân đội,
Quân đoàn không phải là ngoại lệ.
Thực hiện “nói đi
đôi với làm” là phát huy truyền thống đạo đức quý báu của dân tộc, là thực hành
đạo đức cách mạng. Thực hiện “nói đi đôi với làm”, đòi hỏi trước hết phải tự
trên xuống dưới, từ người lãnh đạo cấp cao đến cán bộ, đảng viên ở đơn vị cơ sở.
Phải phát huy tốt dân chủ, thực hiện công khai minh bạch, tăng cường sự kiểm
tra, giám sát của cấp ủy đảng, của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Kiên quyết chống
chủ nghĩa cá nhân, cục bộ, bản vị; lợi dụng tập thể để né tránh trách nhiệm hoặc
lấy danh nghĩa tập thể để thực hiện mục đích cá nhân. Nói không nhất quán, nói
không đi đôi với làm, nói nhiều làm ít./.
Lê Văn Chống
No comments:
Post a Comment