Ngay từ khi cuộc Cách mạng Tháng Mười Nga thành công đã có không
ít kẻ bôi nhọ, xuyên tạc, phủ nhận giá trị và ý nghĩa thế giới của cuộc cách
mạng vĩ đại này. Ngày nay, sau sự sụp đổ của CNXH hiện thực ở Liên Xô và các nước
XHCN Đông Âu, những kẻ cơ hội và những lý luận tư sản lại lớn tiếng thóa mạ,
bôi nhọ, phủ nhận giá trị và ý nghĩa quốc tế của Cách mạng Tháng Mười. Họ mô tả
những gì diễn ra trong Tháng Mười năm 1917 ở nước Nga như là “một sự kiện ngẫu
nhiên”, “là sự chệch hướng lịch sử”; Cách mạng Tháng Mười chỉ là một thứ “đẻ
non”! Và, nó “đã chết”! Cho dù họ có cố tình phủ nhận, xuyên tạc lịch sử, song
cũng không thể làm lu mờ được giá trị và ý nghĩa quốc tế của Cách mạng Tháng
Mười Nga vĩ đại.
Năm 1920, trong tác phẩm “Bệnh ấu trĩ tả khuynh trong phong trào
cộng sản”, V.I.Lê-nin đã khẳng định: “Ngày nay, chúng ta đã có trước mắt một
kinh nghiệm quốc tế phong phú chứng thực hiển nhiên rằng một số đặc điểm cơ bản
của cuộc cách mạng của ta không phải có ý nghĩa địa phương, ý nghĩa đặc biệt
dân tộc, ý nghĩa riêng biệt cho nước Nga mà có ý nghĩa quốc tế”(1). Đánh giá về
giá trị và ý nghĩa của Cách mạng Tháng Mười Nga, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết:
“Giống như mặt trời chói lọi, Cách mạng Tháng Mười chiếu sáng khắp năm châu,
thức tỉnh hàng triệu, hàng triệu người bị bóc lột trên trái đất. Trong lịch sử
loài người chưa từng có cuộc cách mạng nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa như
thế”(2).
Giá trị và ý nghĩa quốc tế lớn nhất của Cách mạng Tháng Mười Nga
là ở chỗ, cuộc cách mạng đó là kết quả hợp quy luật của sự phát triển tư tưởng
và thực tiễn đấu tranh trong suốt quá trình lịch sử của nhân dân lao động. Cách
mạng Tháng Mười là bước ngoặt lịch sử của loài người, từ đó mở ra một thời đại
mới - thời đại quá độ từ CNTB lên CNXH trên phạm vi toàn thế giới. Thắng lợi
của Cách mạng Tháng Mười chứng tỏ CNTB đã suy yếu, bị loài người lên án và sớm
muộn sẽ phải nhường chỗ cho một chế độ xã hội mới tốt đẹp hơn - chế độ XHCN.
Cách mạng XHCN Tháng Mười vĩ đại là kết quả của những điều kiện lịch sử - cụ
thể, khách quan và chủ quan ở nước Nga vào đầu thế kỷ XX. Cách mạng Tháng Mười
là cuộc nổi dậy của toàn dân, lôi cuốn được tất cả quần chúng lao động Nga, bao
gồm giai cấp công nhân, nông dân, binh lính cách mạng và các dân tộc bị áp bức
ở Nga. Đó là cuộc cách mạng thể hiện rất rõ tính năng động của những người cộng
sản Nga, khi thì dùng phương pháp hoà bình, khi thì dùng bạo lực cách mạng để
tiến hành cách mạng XHCN. Những tư tưởng của Cách mạng Tháng Mười - tư tưởng
chống áp bức dân tộc, giai cấp, bảo vệ hoà bình thế giới và chống chiến tranh
đế quốc, giải phóng người lao động - vẫn sống mãi. Đến hôm nay, không nơi nào
trên hành tinh của chúng ta, những người lao động lại không thực hiện những tư
tưởng nhân văn ấy.
Với thắng lợi
của Cách mạng Tháng Mười, CNXH từ lý luận đã trở thành hiện thực. Chế độ
Xô-viết và CNXH hiện thực - thành quả của Cách mạng Tháng Mười, đã có những
cống hiến to lớn đối với sự phát triển của xã hội loài người. Ngày nay, mặc dù
CNXH hiện thực ở quê hương của Cách mạng Tháng Mười và ở Đông Âu đã đổ vỡ,
nhưng điều đó hoàn toàn không có nghĩa là những thành quả, ảnh hưởng, giá trị
và ý nghĩa của Cách mạng Tháng Mười không còn nữa. Những gì đã và đang diễn ra
ở Nga, các nước Cộng hoà trong Liên bang Xô-viết trước đây và ở các nước Đông
Âu đã chứng minh rằng, trên thực tế sự nghiệp của Cách mạng Tháng Mười vẫn đang
sống trong lòng nhân dân ngay tại các nước mà chế độ XHCN ở đó bị đổ vỡ. Chỉ
đến bây giờ, sau sự đổ vỡ của CNXH, những người lao động ở Nga và các XHCN Đông
Âu trước đây đang ngày càng ý thức ra việc họ đã có được những gì và đã bị mất
đi những gì. Sự phục hồi các đảng cộng sản và cánh tả ở những nước này ngày
càng lấy lại được niềm tin trong quần chúng là bằng chứng hùng hồn về sự bất
diệt của Cách mạng Tháng Mười. Những tư tưởng và sự nghiệp của Cách mạng Tháng
Mười vẫn sống và đang phát triển tốt đẹp trong sự nghiệp đổi mới, cải cách và
cập nhật hóa mô hình kinh tế -xã hội ở một số nước khác như Trung Quốc, Việt
Nam, Cu-ba nhằm khẳng định những giá trị đích thực của Cách mạng Tháng
Mười.
Một thực tế không thể phủ nhận là, sau thắng lợi của Cách mạng
Tháng Mười và tiếp sau đó là thắng lợi của nhân dân Liên Xô trong chiến tranh
thế giới thứ hai, CNXH từ khuôn khổ một quốc gia, một liên bang đã phát triển
thành một hệ thống XHCN thế giới đầy sức sống và hùng mạnh, đã có vai trò to
lớn và có tính chất quyết định đến vận mệnh và sự phát triển của thế giới. Sự
lớn mạnh của CNXH hiện thực đã trở thành một đối trọng, đã thách thức và buộc
CNTB thế giới phải tìm cách điều chỉnh bản thân nó. Cách mạng Tháng Mười đã tạo
ra những điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các phong trào đấu tranh vì
dân sinh, dân chủ của đông đảo nhân dân ở các nước TBCN. CNXH hiện thực ở Liên
Xô đã từng giải quyết thành công những vấn đề hết sức phức tạp của xã hội loài
người như vấn đề dân tộc, tôn giáo, đã đoàn kết được mọi dân tộc, mọi tầng lớp
nhân dân thực hiện lý tưởng chung là xây dựng một xã hội tốt đẹp, bình đẳng,
công bằng mang lại hạnh phúc cho tất cả quần chúng lao động. Sự phát triển của
CNXH đã góp phần quan trọng trong sự phát triển của văn minh nhân loại, làm
thay đổi cách thức phát triển của xã hội, làm tăng lòng tự tin của các dân tộc
nhỏ yếu, lạc hậu, thúc đẩy quần chúng lao động bị áp bức đứng lên tự giải phóng
mình. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “CNXH, chủ nghĩa cộng sản từ chỗ chỉ là ước
mơ cao đẹp của loài người, sau Cách mạng Tháng Mười vĩ đại trở thành hiện thực
trong xã hội, có sức mạnh vô cùng to lớn, lôi cuốn hàng nghìn triệu người vào
hành động cách mạng vì hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã
hội”(3). Nhờ ảnh hưởng của Cách mạng Tháng Mười và sự giúp đỡ, tác động của hệ
thống XHCN thế giới, từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến những năm 70 của
thế kỷ XX, hàng loạt các dân tộc thuộc địa và lệ thuộc đã đứng lên giải phóng
khỏi sự áp bức, bóc lột của chủ nghĩa đế quốc và chủ nghĩa thực dân. Cách mạng
Tháng Mười đã ảnh hưởng sâu sắc đến các dân tộc thuộc địa. Ngay từ ngày đầu
thành lập, Nhà nước Xô-viết đã tuyên bố xoá bỏ mọi hình thức áp bức bất bình
đẳng, tạo điều kiện phát triển tình hữu nghị anh em giữa các dân tộc. Cách mạng
Tháng Mười và toàn bộ sự nghiệp của chính quyền Xô-viết đã chỉ ra cho các dân
tộc bị áp bức trên toàn thế giới thấy rằng, chỉ có đi theo con đường cách mạng
vô sản mới có khả năng giải quyết triệt để vấn đề dân tộc.
Kỷ niệm 100 năm Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại, một số bài học
kinh nghiệm cơ bản được rút ra:
Một là, phải không ngừng
sáng tạo, nắm vững nguyên tắc, không ngừng bổ sung và phát triển Chủ nghĩa
Mác-Lênin. Đó là bài học lớn nhất, mang tính thời đại, được rút ra từ Cách mạng
Tháng Mười và từ sự sụp đổ của CNXH hiện thực ở Liên Xô và các nước Đông Âu.
Sáng tạo, đó là một đặc trưng nổi bật, là yêu cầu bức thiết, là vấn đề có ý
nghĩa sống còn đối với mọi cuộc cách mạng trong thời đại ngày nay. Giáo điều,
máy móc, dập khuôn, thiếu sáng tạo và không nghiên cứu bổ sung, phát triển Chủ
nghĩa Mác-Lênin khi điều kiện lịch sử đã thay đổi sẽ làm cho cách mạng khủng
hoảng và đổ vỡ. Bài học về sự sáng tạo không ngừng có ý nghĩa soi sáng cho việc
phân tích làm rõ nguyên nhân của những vấn đề nảy sinh hôm qua, cung cấp phương
pháp luận cho hôm nay trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ chế độ mới, trong quá
trình tiến hành cách mạng XHCN. Thực tế đã diễn ra ở Liên Xô và Đông Âu đã
chứng minh rằng, nếu không sáng tạo hoặc “sáng tạo” một cách vô nguyên tắc, từ
bỏ những nguyên tắc cơ bản, là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự đổ vỡ của CNXH
hiện thực ở các nước này.
Hai là, Cách
mạng Tháng Mười đã nêu lên những kinh nghiệm phổ biến, những mẫu mực về chỉ đạo
chiến lược và sách lược cách mạng mà các nước đều có thể vận dụng trong quá
trình tiến hành cách mạng. Đó là những bài học kinh nghiệm về giữ vững vai trò
lãnh đạo cách mạng của đảng cộng sản; về không ngừng củng cố và tăng cường khối
liên minh công - nông - trí thức; về xây dựng phải đi đôi với bảo vệ thành quả
cách mạng; về không ngừng củng cố và xây dựng chính quyền thực sự là của nhân
dân, do nhân dân, vì nhân dân, trong sạch và vững mạnh; về phát huy sức mạnh
tổng hợp, về phát huy quyền làm chủ và sức sáng tạo vô cùng to lớn của nhân dân
trong sự nghiệp xây dựng xã hội mới trên các phương diện chính trị, kinh tế,
văn hoá, xã hội...
Ba là, dưới sự lãnh đạo
của Đảng Cộng sản Việt Nam, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngay từ đầu, cách
mạng Việt Nam đã đi theo con đường của Cách mạng Tháng Mười. Có thể khẳng định
rằng, không có Cách mạng Tháng Mười thì không có Cách mạng Tháng Tám ở Việt
Nam. Con đường cứu nước và phát triển của dân tộc ta gắn liền với sự nghiệp
Cách mạng XHCN Tháng Mười. Những bài học rút ra từ Cách mạng Tháng Mười đã được
Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh vận dụng một cách sáng tạo vào điều kiện lịch
sử, cụ thể của nước ta, đưa cách mạng Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng
lợi khác. Những bài học thành công trong quá trình xây dựng CNXH hiện thực ở
Liên Xô trước đây cũng như bài học được rút ra từ những sai lầm, thất bại trong
quá trình cải tổ ở đó đã được Đảng ta kịp thời nghiên cứu, học tập và rút kinh
nghiệm trong quá trình tiến hành đổi mới ở nước ta.
Thế giới đã thay đổi, nhưng ánh sáng của Cách mạng Tháng Mười
vẫn luôn tỏa sáng, những bài học rút ra từ Cách mạng Tháng Mười vẫn là những
chỉ dẫn đúng đắn cho mỗi bước phát triển của cách mạng Việt Nam. Kiên định
giương cao ngọn cờ của Cách mạng Tháng Mười vẫn sẽ là một nhân tố có ý nghĩa
quyết định đưa sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đến những thắng
lợi mới to lớn hơn.
-----
(1) V.I.Lê-nin: Toàn tập, tập 41, NXB Tiến bộ,
Mát-xcơ-va, 1977, tr.3. (2) Hồ Chí Minh: Tuyển tập, tập 2, NXB Sự thật, H.1980,
tr.461. (3) Hồ Chí Minh: sách đã dẫn, tr.465.
PGS, TS. Bùi Đình Bôn
Hội đồng Lý luận Trung
ương
No comments:
Post a Comment