MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG, HIỆU QUẢ THỰC HIỆN QUY CHẾ DÂN CHỦ CƠ SỞ TRONG ĐẢNG BỘ QUÂN ĐOÀN

Đại tá TRƯƠNG NGỌC HỢI

     Phó Chính ủy Quân đoàn

Phát huy dân chủ, tăng cường kỷ luật là bản chất, truyền thống của quân đội ta. Từ khi ra đời đến nay, quân đội ta luôn coi trọng và phát huy quyền làm chủ của cán bộ, chiến sỹ trong các nhiệm vụ, coi đó là một mặt công tác cơ bản trong lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp nhằm tạo môi trường thuận lợi để bộ đội thực hiện tốt quyền lợi, trách nhiệm, nâng cao ý thức kỷ luật và nâng cao chất lượng hiệu quả công tác. Thông qua thực hiện quy chế dân chủ cơ sở (QCDCCS), giúp mọi người được nghiên cứu, quán triệt tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, Chính phủ và của Bộ Quốc phòng trong cơ quan, đơn vị, qua đó xác định quyền làm chủ của mình, giải quyết tốt những vướng mắc do thực tiễn cuộc sống đặt ra, củng cố tư tưởng, giữ vững niềm tin, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Quán triệt và thực hiện chỉ thị của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương, hướng dẫn của Tổng cục Chính trị về xây dựng và thực hiện QCDCCS, trong thời gian qua, công tác xây dựng và thực hiện QCDCCS trong Quân đoàn đã được cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên cơ quan chính trị các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, gắn xây dựng với việc đẩy mạnh “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Mọi cán bộ, chiến sỹ nhận thức đầy đủ hơn về vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng, sự cần thiết của việc tiếp tục đẩy mạnh xây dựng và thực hiện QCDCCS. Dân chủ trong lãnh đạo của cấp ủy đảng, chỉ huy và các tổ chức quần chúng ngày càng được mở rộng. Hội đồng quân nhân hoạt động cơ bản có nền nếp. Phương pháp, tác phong công tác của đội ngũ cán bộ, đảng viên, lãnh đạo, chỉ huy được nâng lên, gương mẫu, sâu sát cơ sở, coi trọng đối thoại dân chủ, kịp thời giải quyết vướng mắc của bộ đội, nội bộ đoàn kết thống nhất, góp phần quan trọng xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện.

Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm nổi bật, việc thực hiện QCDCCS ở cơ quan, đơn vị còn một số hạn chế, đó là:

Nhận thức về QCDCCS của một số cấp ủy, chỉ huy và quân nhân chưa sâu sắc, toàn diện; việc tổ chức nghiên cứu, học tập các chỉ thị, nghị quyết, hướng dẫn của cấp trên chưa thường xuyên dẫn đến sự chuyển biến về dân chủ, kỷ luật còn chậm. Trong sinh hoạt cấp ủy, chi bộ có nơi chưa nêu cao tinh thần đấu tranh tự phê bình và phê bình; nội dung, phương pháp sinh hoạt tập thể quân nhân có đơn vị chất lượng chưa cao; vai trò tham mưu của cơ quan chính trị ở một số đơn vị còn hạn chế; thực hiện chế độ báo cáo có đơn vị chưa đầy đủ.

Chính vì vậy, để không ngừng nâng cao chất lượng thực hiện QCDCCS, cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên các cơ quan, đơn vị cần thực hiện tốt một số giải pháp sau đây:

Một là, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức tốt công tác giáo dục, quán triệt, tuyên truyền, học tập cho cán bộ, chiến sỹ trong cơ quan, đơn vị các chỉ thị, nghị quyết của Bộ Chính trị, Quân uỷ Trung ương, hướng dẫn của Tổng cục Chính trị, nghị quyết của Thường vụ Đảng ủy Quân đoàn về xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở. Trọng tâm là Chỉ thị số 590-CT/ĐUQSTW ngày 04/10/2010 của Đảng ủy quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương), Hướng dẫn số 1576/HD-CT của Tổng cục Chính trị về “Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ cơ sở trong Quân đội”, Kết luận số 120-KL/TW ngày 07/01/2016 của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả việc xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ cơ sở”, Thông tư số 111/2009/TT-BQP ngày 20/11/2009 của Bộ Quốc phòng “Quy định về tổ chức và hoạt động của Hội đồng quân nhân trong QĐND Việt Nam, Nghị quyết số 48-NQ/ĐU ngày 30/12/2010 của Thường vụ Đảng ủy Quân đoàn lãnh đạo thực hiện QCDCCS; quán triệt, triển khai thực hiện phương châm, tư tưởng chỉ đạo của Đảng ủy - Bộ Tư lệnh Quân đoàn năm 2017 “Một tập trung, hai thường xuyên, ba khâu đột phá, bốn cùng bộ đội” ở các cấp. Thông qua việc quán triệt, giáo dục, học tập, góp phần nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, chiến sĩ, công nhân, viên chức quốc phòng, lao động hợp đồng trong cơ quan, đơn vị về vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng và sự cần thiết của việc nâng cao chất lượng xây dựng và thực hiện QCDCCS, tạo sự chuyển biến sâu sắc trong nhận thức và trách nhiệm, không ngừng phát huy vai trò trách nhiệm, tích cực xây dựng đơn vị thông qua việc đóng góp ý kiến, phát huy quyền làm chủ, tham gia các hoạt động thực hiện QCDCCS.

Hai là, nâng cao chất lượng thực hiện nội dung QCDCCS trong cơ quan, đơn vị

Đối với việc thực hiện dân chủ trong hoạt động lãnh đạo của tổ chức đảng: Hoạt động của cấp ủy, chi bộ phải thực hiện theo Quy định số 87/QĐ/ĐUQSTW ngày 29/3/2007 của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) “Quy định một số vấn đề cơ bản về thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng bộ Quân đội”. Thường xuyên giữ vững nền nếp, nguyên tắc trong sinh hoạt đảng, phát huy tốt trí tuệ của tập thể cấp ủy, chi bộ, đề cao tính chiến đấu, tính kỷ luật, đấu tranh tự phê bình và phê bình trong việc ra nghị quyết lãnh đạo; nâng cao chất lượng thực hiện các quy chế, quy định đã ban hành. Coi trọng việc kết hợp giữa thực hiện QCDCCS với phát huy hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, chất vấn trong tổ chức đảng và đảng viên. Gắn xây dựng và thực hiện QCDCCS với tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thực hiện Nghị quyết TW4 (khóa XII) về tăng cường xây dựng chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Đối với thực hiện dân chủ trong công tác quản lý, điều hành của người chỉ huy: Thường xuyên duy trì thực hiện đúng quy chế làm việc trong hoạt động quản lý điều hành cơ quan, đơn vị, tạo được sự đồng thuận cao trong lãnh đạo, chỉ huy; kiên quyết khắc phục những biểu hiện gia trưởng, độc đoán, cục bộ, bè phái, trù dập cá nhân, mất dân chủ hoặc dân chủ hình thức, dân chủ xuôi chiều, những hành vi lợi dụng dân chủ gây mất đoàn kết nội bộ. Thường xuyên đổi mới phương pháp, tác phong công tác của đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cán bộ chủ trì cơ quan, đơn vị. Các cơ quan, đơn vị (từ cấp sư đoàn và tương đương xuống đến cấp tiểu đoàn và tương đương) hàng năm đều phải xây dựng kế hoạch và thực hiện nghiêm túc chế độ sinh hoạt đối thoại trực tiếp giữa lãnh đạo, chỉ huy với tập thể quân nhân, công nhân, viên chức quốc phòng, lao động hợp đồng. Nâng cao chất lượng sinh hoạt ngày Chính trị, văn hóa tinh thần; thực hiện “Ngày pháp luật”, thực hiện “4 cùng” với bộ đội; tôn trọng, lắng nghe ý kiến của mọi cán bộ đảng viên và quần chúng, kịp thời giải quyết những nguyện vọng chính đáng của cán bộ, chiến sỹ ngay từ cơ sở. Kết hợp với thực hiện có nền nếp chế độ thông báo, công khai các tiêu chuẩn, tiêu chí để mọi cán bộ, chiến sỹ, công nhân và viên chức quốc phòng, lao động hợp đồng trao đổi, quán triệt tạo sự thống nhất cao về nhận thức, tư tưởng và hành động.

Đối với thực hiện dân chủ của quân nhân, công nhân và viên chức quốc phòng, lao động hợp đồng, thông qua hoạt động của hội đồng quân nhân và các tổ chức quần chúng: Duy trì hoạt động, tập trung thực hiện “3 dân chủ” của HĐQN theo Thông tư số 111/2009/TT-BQP ngày 20/11/2009 của BQP “Quy định về tổ chức và hoạt động của HĐQN trong QĐND Việt Nam”. Phát huy vai trò của HĐQN trong tham gia ý kiến đóng góp, phê bình cho cấp ủy, tổ chức đảng, đảng viên và cho chỉ huy các cấp theo Kết luận số 241- KL/TVĐU của Đảng ủy Quân đoàn với tinh thần dân chủ, thẳng thắn và có chất lượng. Nâng cao hiệu quả hoạt động của hòm thư góp ý ở cơ quan, đơn vị, khi có thư góp ý của cán bộ, chiến sỹ phải tiến hành giải quyết trong thời gian nhanh nhất, không để kéo dài, chậm trễ. Phát huy vai trò của các tổ chức quần chúng trong các hoạt động theo chức năng nhiệm vụ; thông qua hoạt động, kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, tình cảm của cán bộ, đoàn viên, hội viên tham mưu, đề xuất với cấp ủy, người chỉ huy để lãnh đạo, chỉ đạo và bảo đảm góp phần nâng cao chất lượng hiệu quả thực hiện QCDCCS.

Ba là, phát huy vai trò trách nhiệm của cấp ủy viên phụ trách, chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện QCDCCS.

Cấp uỷ viên phụ trách, chính uỷ, chính trị viên, cơ quan chính trị các cấp có vị trí vai trò quan trọng bảo đảm cho dân chủ ở cơ sở thực sự được phát huy; thông qua hoạt động của cấp uỷ viên phụ trách, chính uỷ, chính trị viên và cơ quan chính trị, các chỉ thị, nghị quyết, hướng dẫn, quy chế, quy định của các cấp về QCDCCS được cụ thể hoá và thực hiện có hiệu quả ở cơ sở. Cấp ủy viên phụ trách QCDCCS ở các cơ quan, đơn vị phải thường xuyên được kiện toàn đúng đủ, tham mưu giúp cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo kiểm tra, nắm tình hình kết quả xây dựng và thực hiện QCDCCS ở các đơn vị trực thuộc. Đội ngũ chính uỷ, chính trị viên phải nắm chắc nội dung hoạt động dân chủ cơ sở, lãnh đạo, chỉ đạo cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm túc, đồng thời gương mẫu thực hiện QCDCCS, mẫu mực trong thực hiện các quy chế, quy định, nói đi đôi với làm, chủ trương phải đi đôi với biện pháp. Cơ quan chính trị các cấp nghiên cứu, tham mưu, đề xuất với cấp uỷ về chủ trương, biệp pháp nâng cao chất lượng thực hiện QCDCCS trong đơn vị, thực hiện theo phương châm: “Gần cơ sở, nói ngắn, viết gọn, tham mưu đúng, trúng, hiệu quả”, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện, dễ kiểm tra, tránh hình thức. Thực hiện tốt việc hướng dẫn kiểm tra, sơ, tổng kết, khen thưởng, kỷ luật, thường xuyên rà soát các quy chế, quy định; kiện toàn tổ chức nâng cao chất lượng hoạt động của Ban chỉ đạo và cấp uỷ viên phụ trách QCDCCS. Định kỳ hàng tháng, quý có kế hoạch kiểm tra, khảo sát nắm tình hình, đôn đốc các cơ quan, đơn vị thực hiện, duy trì nền nếp hoạt động, đăng ký, thống kê chặt chẽ đúng quy định và thực hiện chế độ báo cáo theo định kỳ có chất lượng.

Năm là, đề cao ý thức, phát huy trách nhiệm của mọi cán bộ,chiến sỹ. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, chấn chỉnh, ngăn ngừa và xử lý vi phạm về thực hiện QCDCCS.

Cán bộ, chiến sỹ giữ vai trò quyết định trực tiếp đến chất lượng thực hiện QCDCCS. Chính vì vậy, để không ngừng nâng cao chất lượng thực hiện QCDCCS ở cơ sở, mọi cán bộ, chiến sỹ trong cơ quan, đơn vị phải được thông tin về pháp luật; được quán triệt các chỉ thị, nghị quyết, quy định, hướng dẫn của các cấp liên quan đến đời sống và lợi ích trực tiếp; được tham gia các hoạt động huấn luyện, SSCĐ, lao động sản xuất, được bảo đảm đầy đủ về chế độ và quyền lợi; được tham gia kiểm tra, thanh tra, giám sát, phản biện, phát huy quyền và trách nhiệm trong việc thực hiện giám sát và phản biện xã hội, xây dựng Đảng, xây dựng đơn vị. Tổ chức tốt việc đối thoại dân chủ giữa lãnh đạo, chỉ huy với cán bộ, chiến sỹ trong đơn vị. Những kiến nghị, tâm tư, nguyện vọng chính đáng của cán bộ, chiến sỹ được chỉ huy tiếp thu, giải quyết kịp thời, bảo đảm cho mọi quân nhân được biết, được bàn, được làm, được kiểm tra.

Phát huy vai trò của tập thể, đề cao trách nhiệm, kỷ luật, kỷ cương, phê phán những hành vi vi phạm quyền dân chủ của cán bộ, chiến sỹ, những hành vi lợi dụng dân chủ gây mất đoàn kết nội bộ, chống bệnh quan liêu, khắc phục dân chủ hình thức. Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, chất vấn của chỉ huy, chính ủy, chính trị viên và cơ quan chức năng trong thực hiện nhiệm vụ, tập trung vào những cơ quan, đơn vị có khuyết điểm chậm khắc phục. Khi có dấu hiệu vi phạm dân chủ, kỷ luật phải có biện pháp chấn chỉnh, ngăn ngừa kịp thời. Biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân thực hiện tốt, đồng thời kiên quyết xử lý các tổ chức và những cán bộ đảng viên vi phạm kỷ luật, vi phạm QCDCCS.

Trước những yêu cầu ngày càng cao về mọi mặt trong xây dựng đơn vị VMTD, thực hiện QCDCCS cũng đặt ra phải được không ngừng nâng cao, dân chủ thực sự phải được phát huy mọi lúc, mọi nơi; trách nhiệm của cấp uỷ, chỉ huy, chính uỷ, chính trị viên, cán bộ, đảng viên, chiến sỹ, công nhân và viên chức quốc phòng, lao động hợp đồng cũng không ngừng được nâng lên. Thực hiện tốt một số giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện QCDCCS sẽ góp phần quan trọng xây dựng các cấp uỷ đảng và Đảng bộ Quân đoàn TSVM, xây dựng đơn vị VMTD, nâng cao chất lượng tổng hợp của Quân đoàn, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới./.

       T.N.H